Hakem Rehberi

Hakemlerin Görevleri

Hakemlerden, Editör veya JELEDU’nun Alan Editörlerinden biri tarafından gönderilen inceleme davetini yedi gün içinde kabul etmeleri veya reddetmeleri beklenir. Bir değerlendirme davetini kabul ettikten sonra, hakemlerin değerlendirme sürecini tamamlamaları ve ilgili dosyaları 15 gün içinde JELEDU’nun dergi yönetim sistemine yüklemeleri beklenmektedir.

Çıkar çatışması nedeniyle makaleyi adil bir şekilde inceleyemeyeceklerini düşünmeleri durumunda, söz konusu makaleyi inceleyemeyeceklerini gerekçesi ile birlikte editöre bildirmeleri gerekir.

İncelemelerin Raporlanması

İnceleme raporlarının şu konulara odaklanması beklenmektedir;

  • Makale çalışma alanına gerçekten katkıda bulunuyor mu?
  • Makale bilimsel olarak güncel mi?
  • Gözden geçirme raporları eleştirel ve objektif bir şekilde yazılmalıdır.
  • Hakemlerden, değerlendirdikleri makaleye odaklanmaları ve yazar(lar)ın akademik yeterliliklerini sorgulayacak değerlendirmelerden uzak durmaları beklenir.
  • Hakemlerden sadece makale değerlendirme formunu uygun kutulara √ koyarak doldurmaları değil, atanan makalede tespit ettikleri eksiklikleri, sorunları ve olumsuz yönleri konusundaki açıklamaları vurgulayarak ayrıntılı bir şekilde gerekçelendirmeleri beklenmektedir.
  • Editör ve ilgili alan editörü, hakemlerin raporlarında yazım hatası olduğunu görürlerse müdahale etme ve hakemlerin raporlarını değiştirme hakkına sahiptir (kaba, uygunsuz, aşağılayıcı ifadeler veya yazar(lar)ı yetersiz veya etkisiz olarak nitelendiren ifadeler…).

Çıkar çatışması

Editör yukarıda belirtilen tüm durumlardan haberdar olmayabileceğinden, hakemlerin adil bir değerlendirme yapmalarını engelleyen bir sorun varsa editörü bilgilendirmeleri beklenir.

Ayrıca;

  • Yazar(lar)ın daha önce yayın(lar) paylaştığı/paylaştığı kişiler,
  • Yazar(lar)ın verilen yazının taslaklarını okumasına yardımcı olan kişiler,
  • Yazar(lar)la daha önceden sorun yaşamış kişiler,
  • Verilen makalenin yayınlanmasından maddi olarak yararlanabilecek kişiler,
  • Yazar(lar) ile aynı kurumda (bölümlerde) çalışan kişiler başka bir seçenek olmadıkça hakem olarak seçilmeyecektir.

Yayın Politikası ve Diğer Etik Hususlar

Editör, süreçteki bir yazıyla ilgili olarak JELEDU’nun yayın politikasını ihlal eden etik sorunları ve diğer sorunları belirtmek için çok uğraşsa da, her şeyin farkında olmayabilir. Bu nedenle, hakemlerin herhangi bir sorunla karşılaşmaları durumunda Editörü bilgilendirmeleri önem arz etmektedir.

Yazarlardan ayrıca araştırma ve yayın etiği kurallarına ve davranışlarına uyduklarını belirtmeleri beklenmektedir.

Yazarlardan tezlerinden yola çıkarak makale hazırlarken, tezi veya doktora tezini dilimlemeden veya araştırmayı ve içerdiği verileri kısmen rapor ederek, tamamını raporlamaları beklenir.

Yazarlar ayrıca her bir araştırmacının katkısının oranını, ayrıca fon sağlayanlara teşekkürü ve yazının sonunda çıkar çatışması beyanını belirtmelidir.

Yazının yayına kabul edilmesinden sonra tüm yazarların “Telif Hakları Devir Formu (Copy Rights Agreement Transfer)”nu doldurup imzalamaları rica olunur.

Hakemler için Geri Bildirim Sağlama

Yayına kabul edilen yazıların son hali, sadece daha önce makaleyi tekrar görmek istediğini belirten hakemlere gönderilir.

Bir hakem, incelediği makalenin, değerlendirme süreçlerinde sağlanan eleştirileri ve bakış açılarını yansıtmadığını görebilir. Diğer hakemlerin farklı bakış açıları sunması ve editörün bu bakış açılarını dikkate alması mümkündür.

Editör, inceleme raporlarını dikkate alarak aşağıda belirtilen yollardan birini izlemeye karar verebilir:

  • Kısmi/kapsamlı revizyon şartı ile makaleyi yayına kabul edebilir,
  • Başka bir inceleme turu başlatabilir ve yazarlardan makaleyi hakemlerin raporlarına göre revize etmelerini isteyebilir,
  • Makalenin reddi olabilir.

Hakemler, raporlarında makalenin yayınlanmak üzere kabul edilmeyi veya reddedilmeyi hak ettiğini belirtme hakkına sahiptir. Hakemler ve yazarlar tarafından sağlanan argümanların gücü ve gerekçesini dikkate alarak makalenin yayınlanıp yayınlanmayacağına karar verecek olan Editör'dür.